Kan içerisinde farklı, farklı tipteki hücrelerin barındığı hayatsal sıvıdır. Alyuvarlar kana kırmızı rengini veren hücrelerdir be bu hücreler kanda en fazla bulunan hücrelerdir. Vücudun her noktasına oksijeni dağıtmak alyuvarın görevidir.
Vücuda oksijeni taşımakta olan bu hücrelerin sayısında azalma ve ya oksijeni taşımasındaki yeteneğinde bozulma meydana gelmesi anemiyi (kansızlık) meydana getirir. Alyuvarlarımızın ömürleri hemen, hemen yüz gün olur. Bu nedenle vücudumuzun hiç durmaksızın yeni kan hücresi yapar ve ölenin yerine koyması gerekir. Erişkin kişilerde kemik iliğiyle üretilen kan üretiminde düşüş görülürse kansızlığın başta gelen sebeplerindendir.
B12 vitamini eksikliği, folik asit ile demir eksikliğinden kaynaklanmış olan kansızlığın tedavisi yapılmazsa tehlikeli sonuçlara sebep olabilir. Kanda bulunan hemoglobin oranı yaşa ve cinsiyete göre kabul edilmiş değerlerin altına düşerse bu kansızlık diye tanımlanmaktadır.
Kemik iliğimizdeki kan yapımında olan azalma ve ya çeşitli nedenler sebebiyle kan kaybı yaşanması kansızlık nedenlerindendir. Kanın yapımının azalmasında en fazla karşılaşılan nedenler B12 vitaminin eksilmesi, folik asit eksilmesi ve de demir eksikliğidir.
Halsizlik hissi, yorgunluk ve hemen yorulma, üşüme hissi, baş dönmesi, iştah azalması, saçlarda dökülme, çarpıntı, konsantrasyon da bozukluk, çalışma kapasitesinin düşmesi. Kansızlık gebelerde erken doğuma, bebeğin az kiloda doğmasına ve de bebeğin ölümüne sebep olabilir.
Kansızlık problemi olan çocuklarda ise büyüme geriliği, çok sık rahatsızlanma, dikkat dağınıklığı, öğrenme ile algılama fonksiyonunun azalmasına sebep olur. Erişkinlerde kansızlık sürekli yorgunluk ve halsizlik hissine, daha çok rahatsızlanmaya ve de iş gücünde düşüşe sebep olmaktadır.
Kolay yapılan bir kan sayımı ile kansızlık teşhis edilmektedir. Altındaki sebebi öğrenebilmek için kan testinin yapılması gerekmektedir. Müzmin kansızlık tedavisi için, kansızlığa sebep olan hastalığın iyileştirilmesi gerekmektedir.
Demirin gıdalardan az alımı, bağırsakta emiliminin az olması ile aybaşı kanamaları, idrar yolundaki kanamalar, ülser ve de kanser kanaması şeklindeki kronik kanamaların demir eksikliğine neden olduğu bilinmektedir.
Kırmızı renkli kan hücrelerinin içerisinde bulunan ve de oksijeni taşıma görevi olan hemoglobin molekülünün azalması da kansızlığın sebebidir. Bu moleküller çoğalmak için demire ihtiyaç duyarlar.
Kansızlık kalbinizin boşa çalışmasına sebep olduğu gibi, dokuların ihtiyacı olan oksijenin de tam karşılanmamasına neden olmasından dolayı kesinlikle tedavisi yapılmalıdır.
Üreme dönemindeki bayanlarda farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan çok fazla aybaşı kanaması tedavi edilirse kansızlık çabuk bir şekilde düzelir. Aybaşı kanamalarının azaltılabilmesiyle birlikte boşalan demir depolarını da doldurmak amacıyla genellikle oral yoldan alınacak tabletler ve ya şuruplar, kimi hallerde iğneyle verilmekte olan demir takviyesiyle kansızlığı düzeltmek daha da hızlı olur.
Kansızlıkta en sık görülen belirtilerden biri olan çarpıntıdır, kansızlık sebebiyle dokulardaki oksijenin azlığını giderebilmek için kalp atım hızı artar ve her atımında pompaladığı kanın miktarı da artar bu sebeple de çarpıntı meydana gelir. Buna rağmen de dokulara yeterli olan oksijeni sağlayamıyor ise solunumun artmasına ve de nefesin daralması meydana gelir.
Aybaşı kanamaları sebebiyle bayanlarda demir deposu daha azdır. Sıkça yapılan doğum, çoğul hamileliklere bayanlarda kansızlık sebeplerindendir. Bebeklere anne sütünün değil de inek sütünün verilmesi, ek gıdalara geç başlanmış olması da kansızlık sebeplerindendir. Et yemeden beslenmek, sağlıksızca yapılan diyetler ve de yeme bozukluğu da kansızlığın sebepleri arasında yer alır. Demir eksikliğinin sebep olduğu kansızlıkta yapılması gerekli olan tetkikler şöyledir, tam kan sayımının yapılması, serum demiri ile serum demiri bağlama kapasitesi ölçümü ve ya serum ferritini. Sindirim sistemindeki bozukluk, uzun süreli ishal, kronik enfeksiyon alınmakta olan demir emiliminin bozulmasına sebep olup kansızlığa yol açabilir. Demirin gereksinimi bayanlarda, bebekliklerinde, hamileliklerinde, ağır hastalıklar geçirdiklerinde ve de emzirirken artmaktadır. Demirin emilimine engel olan maddeleri içeren çayı yemeğin hemen ardından içmemelisiniz. Süt ile süt ürünleri de demirin emilimini engelleyen etkiler göstermesinden dolayı demir ilaçları ile birlikte almayınız.
Alyuvar üretimi açısından folik gerekmektedir. Folük asit yeterince bulunmazsa kan hücrelerinin üretiminde azalma olur ve de kansızlık meydana gelir. Folik asit vücudunuz açısından oldukça mühimdir. Kan yapımı ve de DNA sentezi içinde gerekir.
Alkol kullanımı folik asitin emilimde negatif etki göstermesinden dolayı, bu tipteki kansızlıklara en fazla alkolik olanlarda rastlanmaktadır. Doğum kontrol hapları, sara hapları, bağırsak rahatsızlıkları dafolik asit yetmezliğine neden olur.
Folik asitin eksikliğiyle oluşan kansızlıklarda dil şiş ve de kırmızı görümünde olur. Depresyona girilip, amelde görülmektedir.
Asabiyet, hafıza sorunları, depresyon, zayıflama, halsizlik, güç kaybı folik asitin eksikliğinin belirtisidir.
Folik asitin emiliminin olumsuz yönde etkileyen alkol, folik asitin vücuttan atılmasına neden olur. Folik asitin eksikliği ile makrositik kansızlık görülür. Bu durumlarda vücutta bulunan alyuvar hücreleri büyür ve de hücre sayıları azalır.
B12 vitamini kemik iliğinde alyuvarların üretilmesi için gerekli olur. Bu vitaminin yeterli miktarda bulunmaması sonucunda kansızlık meydana gelir. Besinlerden alınacak olan B12 vitaminin emiliminin yapılabilmesi için midenin, pankreasın ve de ince bağırsakların fonksiyonunun normal olması gerekmektedir. Bu organların birisinde bozukluğun olması B12 vitamini eksikliğine sebep olur.
Kırmızı renkli kan hücrelerinin üretilmesi için B12 vitaminine gerek vardır. Yeteri kadar alınmadığı zaman B12 vitamininin eksikliğinden dolayı nefes de daralma, çarpıntı ve de halsizlik şeklinde sorunlara sebep olacak bir kansızlık problemine sebep olur. Bu şekiledi kansızlıkla çoğunlukla et yemeyerek beslenen kişilerde(vejeteryan), mide problemi olanlarda ve de ince bağırsaklara bağlı olan emilim bozukluğunun olduğu kişilerde görülmektedir.
Zihin fonksiyonlarının azalması, ellerin ve de ayakların uyuşması, bacaklarda ve kollarda his kaybının olması, cildin sararması, acılı ve hassaslaşan dil, bitkinlik, unutkanlık gibi belirtiler vitamin B12 eksikliğinin belirtilerindendir. Vücudun depoları tamamen bitene kadar 5-6 sene kendisini belli etmeyebilir. Bu sebeple B12 vitaminini almaya dikkat etmelidir her zaman. Gereken oranda aldığınızdan emin olmazsanız kan testini yaptırmalısınız.
İnek eti, karaciğer, böbrek, yumurta, süt, peynir ve balıkta vitamin B12 bol olan gıdalardan bazılarıdır.
Vitamin B12 bulunan besinlerin yeterli olarak yenmemesi, yeterli tüketildiği halde vücutta emiliminin bozul olması sebebiyle faydalanılamaması, alkol alımı, kimi hapların uzun süre kullanılması eksikliğe sebep olur. Et yemeyenler, ileri yaştakiler, sürekli rejim yapan kişiler de B12 vitamini eksikliği tehlikesiyle karşılaşabilirler. Vitamin B12 eksikliğinin tedavisi için B12 vitamini iğnesi ya da B12 vitamini ilaçları kullanılmalıdır. Bir de dilaltı olarak alınan türü de bulunur.
Başka Bir Kaynaktan Kansızlık ile İlgili Makale
Kansızlık, kanda alyuvar sayısının azalmasına bağlı olarak hemoglobin miktarının azalması (anemi). En sık rastlanan kansızlık nedenleri, hemoglobinin önemli bileşenlerinden olan demir eksikliği ile ikisi de anormal hemoglobinlerin oluşmasına yol açan orak hücre kansızlığı ve Akdeniz hastalığı gibi kalıtsal hastalıklardır. Orak hücre kansızlığında alyuvarlar, oksijen eksikliğinden ötürü orak biçimini alır (hastalığın adı buradan kaynaklanır). B12 vitamini emilimindeki bir eksiklikten kaynaklanan bir büyük alyuvarlı (alyuvar dizisi anormal ölçüde büyüktür) kansızlık olan Addison hastalığının (pernisiyöz anemi) evrimi, tedavinin bütün yaşam boyunca sürdürülmesi ve midenin düzenli biçimde gözlenmesi koşuluyla, oldukça iyidir. kanda alyuvar sayısının azalmasına bağlı olarak hemoglobin miktarının azalması (anemi). En sık rastlanan kansızlık nedenleri, hemoglobinin önemli bileşenlerinden olan demir eksikliği ile ikisi de anormal hemoglobinlerin oluşmasına yol açan orak hücre kansızlığı ve Akdeniz hastalığı gibi kalıtımsal hastalıklardır. Orak hücre kansızlığında alyuvarlar, oksijen eksikliğinden ötürü orak biçimini alır (hastalığın adı buradan kaynaklanır). B12 vitamini emilimindeki bir eksiklikten kaynaklanan bir büyük alyuvarlı (alyuvar dizisi anormal ölçüde büyüktür) kansızlık olan Addison Biermer hastalığının (pernisiyöz anemi) evrimi, tedavinin bütün yaşam boyunca sürdürülmesi ve midenin düzenli biçimde gözlenmesi koşuluyla, oldukça iyidir.
